Recyklomaty – czym są, jak działają i jak wiążą się z ESG?

Coraz powszechniejsza dostępność recyklomatów przekłada się na łatwiejszy dostęp do punktów recyklingu, a w konsekwencji – zachęca społeczeństwo do aktywnego uczestnictwa w procesie recyklingu. Recyklomaty w Polsce stają się coraz popularniejsze, a firmy, zarówno duże, jak i małe, i do tego niekoniecznie związane bezpośrednio z ekologią, dbają o to, by ten proces przyspieszyć. Czym są recyklomaty? Jaki mają związek z ESG i jak kształtuje się ich przyszłość w Polsce?

Co to jest recyklomat i jak działa?

Recyklomaty są urządzeniami przeznaczonymi do zbierania, sortowania i obsługi zwrotu zużytych opakowań po napojach. Nie ma jednego modelu recyklomatu – współcześnie na polskich ulicach i w sklepach znajdziesz zarówno mniejsze, jednostanowiskowe recyklomaty, jak i te większe, wielostanowiskowe, przypominające swoim wyglądem dobrze nam już znane paczkomaty. Obecnie na rynku dostępna jest szeroka gama recyklomatów, które mogą zaspokoić potrzeby różnych typów sklepów, od małych sklepów osiedlowych po duże supermarkety. I choć recyklomaty w Polsce dopiero raczkują, to warto uważnie śledzić ich rozwój – a może nawet się do niego przyczynić.

Warto zauważyć, że recyklomaty mogą przyczynić się do wzrostu oddanych opakowań, co zostało udokumentowane na przykładzie sklepu K-Citymarket Vantaa Tammisto w Finlandii, gdzie odnotowano znaczący wzrost ilości oddanych opakowań po wprowadzeniu recyklomatu.

Jak działa recyklomat?

• Recyklomaty to zautomatyzowane urządzenia, co oznacza, że nie wymagają obsługi człowieka podczas procesu przyjmowania opakowań. A co za tym idzie – mogą działać nawet 24/7.
• Ich mechanizm jest prosty: użytkownik wkłada do otworu produkt, który chce poddać recyklingowi. Maszyna analizuje jego typ (np. po kodzie kreskowym) i przyjmuje. Po zapełnieniu się recyklomatu śmieci są odbierane i przekazywane do recyklingu. 
• Co ważne, często oddanie butelek do recyklomatu wiąże się z otrzymaniem np. kaucji zwrotnej czy bonu na zakupy do sklepu, przy którym działa maszyna.
• Coraz częściej zdarza się, że automat na butelki czy puszki działa w oparciu o aplikacje mobilne. 
• Recyklomaty są w stanie szybko i skutecznie rozpoznawać i skanować kody kreskowe na opakowaniach, często nawet bez konieczności ich obracania (choć to akurat zależy od modelu). 
• Rozwój technologiczny maszyn do recyklingu sprawia, że cały proces jest szybszy i bardziej efektywny, przy urządzeniach nie tworzą się kolejki, a ryzyko rozlania resztek płynu z butelki czy puszki – maleje.

Ciekawostka: Pierwszy w pełni zautomatyzowany recyklomat został opracowany przez firmę Tomra w 1972 roku. 

Co można wrzucić do recyklomatu?

Recyklomaty mogą przyjmować różne rodzaje opakowań, od kartonów i butelek po metalowe puszki. Najczęściej mają pojemność umożliwiającą wrzucenie do nich butelek lub puszek o maksymalnej pojemności do 2 litrów. 

Ciekawostka: W 2019 roku stanął pierwszy w Polsce recyklomat – w Wieluniu, zaś w 2020 roku pojawiły się recyklomaty w Warszawie. Można było do nich wrzucać plastikowe butelkiPET, butelki szklane i aluminiowe puszki. 

Recyklomat a ESG

Warto dodać, że recyklomaty stawiane przez firmy realizują cele polityki zrównoważonego rozwoju, przede wszystkim:

• Cel 12 – Odpowiedzialna konsumpcja i produkcja
• Cel 13 – Działania w dziedzinie klimatu
• Cel 17 – Partnerstwo na rzecz celów.

W kontekście ESG – recyklomaty stanowią atrakcyjne rozwiązanie dla firm z wielu różnych powodów. Po pierwsze, wspierają rozwój świadomości ekologicznej w społeczności. Po drugie, przyczyniają się do redukcji emisji substancji szkodliwych poprzez ograniczenie zużycia surowców naturalnych. Dodatkowo umieszczenie takiego urządzenia na terenie firmy może przyczynić się do poprawy jej reputacji, co z kolei przekłada się na pozytywny wizerunek firmy w oczach klientów oraz lokalnych społeczności.

Przeczytaj więcej o raportowaniu ESG na naszym blogu.