Polskie firmy chętnie inwestują w digitalizację, ale nie są zadowolone z rezultatów

Jak pokazuje najnowszy raport firmy EY “Transformacja cyfrowa 2024”, wsparcie dla digitalizacji jest w większości polskich firm traktowane priorytetowo. Jednak jej wdrażanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, jeśli chodzi o zwiększenie przychodów oraz cięcie kosztów. Dlaczego tak się dzieje? Jednymi z głównych przyczyn są brak lub niedostateczne wsparcie wykwalifikowanego doradcy, a także brak ustalonej przed wdrożeniem strategii.
“Transformacja cyfrowa 2024” to nowa odsłona badania, które firma EY przeprowadziła w 2020 roku ( “Transformacja cyfrowa”). W badaniu udział wzięło blisko 500 przedstawicieli dużych i średnich firm z branż: finanse, logistyka, produkcja oraz retail. Zrealizowano je metodami CATI i CAWI w styczniu i lutym br.
Digitalizacja w polskich firmach – duże znaczenie i inwestycje
Polskie firmy są świadome znaczenia digitalizacji dla swojego rozwoju – aż 84% z nich przyznaje jej wysoki lub bardzo wysoki priorytet (odpowiednio 38% i 46% wskazań). W porównaniu do badania z 2020 roku odsetek ten wzrósł ponad dwukrotnie (z 38%). Blisko dwie trzecie respondentów (64%) ocenia zaawansowanie procesu transformacji cyfrowej w swojej firmie jako wysokie lub bardzo wysokie, a zaledwie 4% jako niskie lub bardzo niskie.
Co więcej, aż 80% ankietowanych uważa, że kultura organizacyjna w ich przedsiębiorstwach wspiera lub znacząco wspiera proces transformacji cyfrowej. Więc pomimo wciąż niepewnej sytuacji gospodarczej i geopolitycznej Polskie firmy traktują digitalizację priorytetowo i nie żałują na nią nakładów. Ponad połowa z nich (57%) na inicjatywy związane z transformacją cyfrową przeznacza pomiędzy 4 a 10 procent swoich przychodów, zaś blisko jedna piąta (18%) pomiędzy 11 a 20 procent. Co chciałyby dzięki temu osiągnąć?
Redukcja kosztów coraz mniej istotna
Choć kilka lat wcześniej transformacja cyfrowa postrzegana była przede wszystkim jako sposób na obniżenie kosztów, obecnie staje się coraz częściej narzędziem do odkrywania nowych możliwości rozwoju. W 2020 roku redukcja kosztów zajmowała trzecie miejsce wśród kluczowych celów cyfryzacji w przedsiębiorstwach, jednak teraz, z 35% wskazań spadła na czwarte miejsce, wyraźnie oddając pole poszukiwaniu możliwości rozwoju (41%). Wyżej znajdują się także inwestycja w technologię (44%) oraz zwiększenie efektywności (47%).
Konkretne cele oraz postrzeganie digitalizacji różnią się w zależności od branży. W przypadku digitalizacji w retailu, wobec rosnącej konkurencji i oczekiwań konsumentów, najistotniejsze jest zwiększenie efektywności (58% wskazań). Na kolejnych miejscach znalazły się inwestycja w technologię (52%) oraz szukanie możliwości rozwoju (49%), co podkreśla zorientowanie na innowacje i chęć szybkiego dostosowania się do zmieniającego się rynku, szczególnie w kontekście rosnącego znaczenia e-commerce.
Obszarami, w które w ramach transformacji cyfrowej polskie przedsiębiorstwa inwestują najczęściej są cyberbezpieczeństwo (49% wskazań), rozwiązania chmurowe dla firm (44%) oraz szkolenia dla pracowników z kompetencji cyfrowych (42%). Pozostałe obszary na które wskazywali respondenci nie przekroczyły 30% wskazań.
Inwestycje w technologie to dopiero początek
Jednak mimo wysokiego priorytetu i sporych nakładów finansowych, efekty działań związanych z transformacją cyfrową nie spełniają oczekiwań przedsiębiorców. Dane są zaskakujące. Aż 54% badanych twierdzi, że założenia dotyczące wzrostu przychodów wynikających z transformacji cyfrowej zostały spełnione co najwyżej w 35%. Co więcej, aż 65% przedstawicieli polskich przedsiębiorstw przyznaje, iż stopień realizacji założeń w kwestii spadku kosztów również nie przekracza 35%.
Jedną z głównych przyczyn takiego stanu rzeczy jest podejmowanie się przez przedsiębiorstwa realizacji działań związanych z transformacją cyfrową samodzielnie lub z niewielkim tylko udziałem doradców – w ten sposób działa aż 67% badanych firm. Brak odpowiedniego doświadczenia i wiedzy eksperckiej prowadzi do popełniania strategicznych błędów, wyboru niewłaściwych technologii czy nieefektywnego wykorzystania zasobów. A współpraca z zewnętrznymi ekspertami może nieść ze sobą szereg korzyści, w tym:
- zmniejszenie ryzyka niepowodzenia i zwiększenie ROI;
- znaczące przyspieszenie procesu transformacji;
- zidentyfikowanie kluczowych obszarów do cyfryzacji;
- wsparcie w wyborze odpowiednich technologii;
- pomoc w planowaniu i wdrażaniu zmian zgodnie z długoterminowymi celami biznesowymi firmy;
- precyzyjne określenie celów i założeń;
- dostosowanie strategii do realiów biznesowych.
Wpływ na niesatysfakcjonujące rezultaty ma także brak ustalonej od początku wdrażania transformacji cyfrowej spójnej strategii (25%). Digitalizacja bez przemyślanej strategii, która uwzględnia cele biznesowe, możliwości technologiczne oraz potrzeby klientów, niesie ryzyko nieefektywnego wykorzystania zasobów i nieosiągnięcia oczekiwanych benefitów.
Należy też pamiętać, że implementacja rozwiązań wspierających cyfrową transformację w przedsiębiorstwie wymaga zaangażowania wielu zasobów. Konieczne może okazać się przemodelowanie procesów biznesowych, dostosowanie strategii organizacyjnej, czy zmiana kultury firmy.
Inwestycje w infrastrukturę IT, narzędzia cyfrowe i oprogramowanie mogą okazać się niewystarczające bez odpowiedniego zaangażowania ze strony osób na najwyższych stanowiskach. Zarząd musi aktywnie wspierać proces transformacji, zapewniając niezbędne zasoby i podejmując kluczowe decyzje strategiczne. Konieczny jest także ciągły rozwój kompetencji pracowników, aby mogli w pełni wykorzystywać potencjał nowych rozwiązań.
Warto też podkreślić, że transformacja cyfrowa to długotrwały proces, najczęściej nie przynoszący natychmiastowych wyników – korzyści z wdrożenia zmian, które są jego elementarną częścią mogą pojawić się dopiero w dłuższej perspektywie czasowej.