Polski konsument a kwestia zrównoważonego rozwoju – najnowsza edycja raportu „Odpowiedzialny
e-commerce”

Jak wynika z najnowszej, czwartej już edycji raportu e-Izby pt. „Odpowiedzialny e-commerce”, 64% polskich konsumentów deklaruje, że kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem mają dla nich znaczenie podczas zakupów online. Coraz chętniej wybierają marki, które działają odpowiedzialnie społecznie i z troską o środowisko. Coraz częściej zwracają uwagę na ekologiczne opakowania i sięgają po lokalne produkty. Kierowanie się zasadami zrównoważonego rozwoju może więc nie tylko przynosić korzyści dla środowiska i społeczeństwa, ale także – poprzez zwiększenie sprzedaży oraz lojalności klientów – również i dla retailerów.

Najważniejsze wnioski z raportu „Odpowiedzialny e-commerce 2024”

Choć świadomość polskich konsumentów dotycząca zrównoważonego rozwoju w e-commerce rośnie – coraz więcej osób zwraca uwagę na konsekwencje swoich wyborów zakupowych dla otoczenia – to wciąż pozostaje na relatywnie niskim poziomie. Znajomość pojęć, takich jak „zrównoważony rozwój” czy „etyka w e-commerce”, cały czas wymaga poprawy (warto zwrócić uwagę na fakt, że znaczącym źródłem wiedzy na temat zrównoważonego rozwoju stały się platformy streamingowe – wskoczyły na 3. miejsce, zaraz po opakowaniach produktów i miejscu pracy badanych).

Jednak polscy klienci e-commerce coraz bardziej świadomie dokonują wyborów produktów oraz marek. Kierują się nie tylko ceną i jakością, ale także ich wpływem na środowisko oraz lokalną społeczność. Coraz większą wagę przywiązują do idei stojącej za marką i produktem – deklaruje to 26% z nich, co oznacza wzrost aż o 11% r/r! 25% (o 6% więcej r/r) zwraca uwagę na certyfikaty oraz uczciwość praktyk biznesowych, a 24% (również wzrost o 6% r/r) na zaangażowanie marki w społecznie pozytywne akcje i wydarzenia.

Szczególnie istotny jest dla polskich konsumentów aspekt ekologicznych opakowań. Uwagę na to zwraca aż 63% badanych (wzrost o 8% r/r), a 40% jest gotowa za nie dopłacić. Polacy coraz częściej kupują także produkty w opakowaniach służących do ponownego napełniania, tzw. refillerach. 42% korzysta z nich czasami oraz na promocjach lub też gdy to nie jest droższa opcja, zaś 8% wybiera je zawsze, gdy ma taką możliwość. Jeden na czterech polskich konsumentów lubi także, gdy e-sklep re-używa opakowania zamiast korzystać z nowego.

Trendy w zachowaniach zakupowych pokazują również rosnące znaczenie lokalności – 41% klientów sklepów online rezygnuje z zakupu produktów dostarczanych z odległych miejsc ze względu na negatywny wpływ transportu na środowisko. Choć szybkość dostawy pozostaje istotna, to wielu klientów jest skłonnych poczekać dłużej, jeśli zamówienie zostanie dostarczone w sposób bardziej zrównoważony – takie podejście deklaruje 56% respondentów (spadek o 4% r/r).

Niestety, świadomość negatywnego wpływu zwrotu towarów na środowisko pozostaje wśród polskich internautów na relatywnie niskim poziomie. Zaledwie 31% badanych dostrzega ten problem, co stanowi dość znaczny spadek w porównaniu z poprzednim rokiem, kiedy ten odsetek wynosił 36%.

Coraz więcej konsumentów (38%, wzrost o 14% r/r) oczekuje od e-sklepów edukacji w zakresie bezpieczeństwa zakupów online. Związane jest to z rosnącą liczbą prób oszustw, zwłaszcza za pomocą fałszywych e-maili i SMS-ów. Jeden na czterech internautów chętnie zgłaszałby takie naruszenia e-sklepom, gdyby miał taką możliwość – jednak uważają oni, że ich zgłoszenia nie są traktowane poważnie i sklep nie uwzględni ich w swoich działaniach.

Choć obserwujemy coraz więcej świadomych wyborów produktów oraz marek, to zaangażowanie konsumentów w działania społeczne organizowane przez marki drastycznie spada – o 14% r/r (do 22%). A jeśli już występuje to raczej sporadycznie – ciągłe zaangażowanie deklaruje 7% badanych (choć to wzrost o 5% r/r). Jest jednak nadzieja na poprawę, gdyż co czwarty zamierza angażować się w takie działania w przyszłości.

Polski rynek e-commerce otrzymał w tym roku ocenę 4,06 (spadek o 0,13 r/r), co plasuje go powyżej średniej unijnej, pozaunijnej i globalnej, ale wciąż istnieje przekonanie wśród konsumentów, że handel tradycyjny jest bardziej ekologiczny. Może to się jednak zmieniać, gdyż kierowanie się polityką zrównoważonego rozwoju oznacza dla firm korzyści. Po pierwsze, pozwala zbudować lojalność klientów, którzy doceniają autentyczne zaangażowanie firm w działania ESG. Transparentna komunikacja na temat podejmowanych inicjatyw buduje zaufanie i pozytywnie wpływa na wizerunek marki, co z kolei przekłada się na większą sprzedaż. Po drugie, pozwala na długoterminowe oszczędności. Inwestowanie w zrównoważone opakowania czy optymalizację łańcucha dostaw nie tylko odpowiada na oczekiwania klientów, ale również pozwala redukować koszty operacyjne.

Jak powstał raport „Odpowiedzialny e-commerce 2024”?

Najnowsza edycja raportu „Odpowiedzialny e-commerce” powstała na podstawie badania zrealizowanego na przełomie września i października 2024 roku przez Mobile Institute na zlecenie Izby Gospodarki Elektronicznej. Zebrano odpowiedzi od 1794 internautów oraz 555 przedstawicieli firm rynku e-commerce.